حجامت
تاریخچه حجامت:
در تاریخ باستان انسان ها به صورت تجربی متوجه شدند که نیشتر زخم (
جنگ ها ، درگیری ها ، صدمات محیطی و...) باعث ایمن سازی بدن در برابر بیماری ها می
شود .از زمانی که انسان پا به عرصه ی وجود گذاشته است، همواره در طول تاریخ حیات
خود در این فکر بوده که چگونه با بیماری مبارزه کند و بیماری را از اندام های آسیب
دیده ی خود به طور تجربی، با باز کردن عضو معیوب (جراحی ) بیرون آورد . یک چنین
تفکرات و اندیشه هایی در فرهنگ همه ی ملل ما قبل تاریخ باستان، بطور مستمر تا
پیدایش تمدن ها مشاهده می شود. در درمان بیماری به وسیله ی حجامت، معمولا از پشت
بدن بیمار، از ناحیه ای مشخص که خون جریان دارد به کمک ابزاری مکنده، خون مکیده می
شود. قدیمی ترین سند معتبر موجود در رابطه با حجامت، مربوط به 3300سال قبل از
میلاد مسیح است که نشان می دهد عمل حجامت در مقدونیه انجام می گرفته است. بعد از
مقدونیه به یونان باستان نفوذ می کند و در آن زمان شاخص پزشک بودن، حجامت کردن و
داشتن ابزار حجامت از جمله، یک تیغ و قطعه شاخی از یک حیوان بوده است. در حدود
400سال قبل از میلاد مسیح، بقراط نحوه ی کاربرد حجامت را به رشته تحریر در آورده ،
اوراق پاپیروسی که از عصر باستان بدست آمده، نشان می دهد که حدود 2200سال، قبل از
میلاد مسیح، حجامت امری رایج بوده است. همچنین نوشنه های باستانی آیورودا، یعنی 1500
سال قبل از میلاد، نشان می دهد که در هندوستان حجامت انجام می گرفته و مطالب
گوناگونی هم درباره ی اثرات حجامت در درمان بیماری ها به رشته ی تحریر در آمده و
از آن زمان تاکنون باقی مانده است. حجامت در رم باستان و بعد ها نزد ژرمن ها( تا
پیدایش رنسانس در اروپا ) عملی متداول و کار ساز بوده و جایگاه خاصی در تاریخ
پزشکی جهان داشته است.
در نوشته های پزشکان معروف جهان از جمله : سلسوس (CELSUS) 30سال قبل از
میلاد، مطالب متنوعی درباره حجامت آمده است که همه ی آن ها اطلاعات در آثار
پاراسلسوس(PARACELSUS)(1541-1493) تکرار
شده و حاصل آن همه نوشته ها در جملات زیر خلاصه می شود: "در جایی که طبیعت
دردی را حادث می کند، در آن جا مواد مضری انباشته می گردند، چنان چه طبیعت قادر به
خنثی کردن این مواد مضر نباشد، وظیفه پزشک است که با جراحی، آن نقطه را باز می کند
و به کمک بیمار بشتابد"
حجامت در قرن شانزدهم میلادی در تمام کشورهای اروپایی امری متداول
و رایج بوده است ، پزشکان معروفی در این قرن از جمله، فالو پیو ، ویدوس و دالاکروس
ابزار خاصی را برای حجامت ابداع کرده بودند. معروف ترین پزشک قرن نوزدهم آلمان به
نام «کریستف ویلی بالدهوفلند» حجامت را درمانی معجزه آسا برای بیماری های چشم،
ریه، قلب و عروق و بیماری درد پشت توصیه می کند.
از اوایل قرن بیستم تا به حال ، در آلمان عمل حجامت عمدتا از سوی
مراکز طبیعی انجام می گیرد و بعضی از پزشکان طب جدید هم به این امر مبادرت می
ورزند. سرشناس ترین چهره علمی پزشکان اتریش به نام «برنهادر آشتر» در وین می باشد
که پایه گذار جراحی مغز نیز است. او اولین کسی بود که فرضیه جراحی مغز را طرح کرد
و فیزیولوژی مغز را به رشته تحریر در آورد و 30سال بعد از وی «هوسای »جایزه نوبل
را گرفت و همواره از طرفداران امر حجامت یا بطور کلی درمان های طبیعی به
شمار می آمد.
حجامت تر چیست و چه اثراتی دارد؟
حجامت تر عبارت است از یک روش خونگیری به کمک بادکش که با ایجاد
خراش سطحی روی پوست از بین دو کتف و یا سایر نقاط بدن گرفته می شود. تکنیک
خونگیری، مکانیسم عمل، موضع گیری به همراه یک سلسله ضوابط و قانونمندیهای خاص شامل
فصول مناسب برای حجامت، ماه های مناسب، روزهای مناسب و شرایط ویژه جسمی و روانی و
رعایت تمهیدات شایسته آن که تماما در متون طبی حکمای بزرگ و دستورات اسلامی یاد
آور شده و به تجربه رسیده است نتایجی را به دست می دهد که واقعا با توجه به پیشرفت
ظاهری علم طب باور نکردنی و معجزه آساست.
اثرات حجامت تر را می توان بدین طریق مطرح کرد که از طریق تنظیم
ترکیبات خون و همچنین تقویت قوای ایمنی و دفاعی بدن می تواند به شکل پیشگیری
،درمان تمام بیماری های خونی را مداوا نماید، بطوری که حجامت به همراه تمامی ابزار
و تکنیک و عوامل خون درمانی خود می تواند از بروز سکته های قلبی جلوگیری کند و
عوارض حاصله از سکته ها را مرتفع نماید، موجب رفع انسداد عروق در قلب گردیده و
بیماران قلبی را شفا می بخشد. تجربه نشان داده است که برای درمان بیماری های پوستی
شامل جوش، کفکیرک، کورک ، آلرژی ها، کهیر و سایر بیماریهای پوستی فصلی و متداول
شاید هیچ روش درمانی به سادگی و سرعت و اطمینان حجامت نباشد. حجامت در کیفیت کار
غدد تاثیر می گذارد و از این طریق بخش عمده ای از بیماریهای داخلی را نیز بهبود می
بخشد . همچنین حجامت در درمان بیماری های روانی و مفصلی نقش موثری را نشان داده و
در درمان بیماری های زنان نیز نقش اول را ایفا می کند
حجامت خشک یا بادکش:
نوعی از حجامت است که در آن خونی از بدن خارج نمی شود بلکه
تنها عمل مکش روی پوست انجام می شود. حجامت خشک در ساده ترین شکلش به عنوان یک
خونگیر یا جابجا کننده ی خون عمل می کند.
در طب اسلامی ظاهرا مطلبی در مورد بادکش کردن نیامده ولی در طب
سنتی کاربرد وسیعی داشته، بوعلی سینا و رازی ازآن استفاده کرده و در آثار خود به
آن اشاره کرده اند. در بادکش همان طور که از نامش پیداست خونگیری در کار نبوده
بلکه اهداف دیگری از انجام آن مد نظر است.
برخی از موارد کاربرد بادکش کردن که در طب سنتی آمده عبارتند از:
1- ایجاد انبساط در
عروق موضع و رفع انسداد عروقی
2- متمرکز کردن سم وارد
شده به بدن از طریق گزنده ها و ممانعت از پراکنده شدن زهر به سراسر بدن
3- جا انداختن قسمتی از
استخوان دنده یا جمجمه که در اثر شکستگی به داخل فرو رفته است
4- رفع انسداد نفرون ها
(کلیه ) با گذاشتن لیوان بادکش بر روی کلیه ها که بوعلی در کتاب قانون آن را تجویز
کرده است
5- رفع اسپاسم و درد
های عضلانی در نتیجه ی افزایش خونرسانی به عضله ی مبتلا
6- رفع فوری سر درد های
عصبی و میگرنی که در این حالت بادکش روی پیشانی گذاشته می شود
7- فلج ناشی از سکته
مغزی : با قرار دادن لیوان حجامت بر روی عضلات، در عرض چند جلسه می توان باعث
بهبود عملکرد اندام فلج شد
8- بهبود وضعیت تنفسی
در بیماران ریوی مثل آسم: در این موارد علاوه بر انجام برنامه ی منظم حجامت، بادکش
های متوالی بر قله و قاعده ی هر دو ریه گذاشته می شود
9- کنترل خونریزی با
تغییر دادن جهت جریان خون در بدن
سالنامه حجامت
www.sabkzendegi.com دکترقاسمی